Rana kultura Južnih Slovena

Shtreberove lekcije proizvod su puno rada i istraživanja. Podržite nas kupovinom Premium naloga i omogućite vašem detetu da uči na najbolji način. Hvala!

Kupi sada

Rad učenika Ćirila i Metodija

Rad Ćirila i Metodija su, nakon smrti dva brata, nastavili njihovi učenici. Oni su sa Balkanskog poluostva, gde su pobegli, širili slovensku pismenost.

Značajno srdište kulture Južih Slovena postao je Ohrid gde su se isticali Kliment i Naum, koji su podizali škole i manastire.

Monument_to_Kliment_and_Naum

(Kliment i Naum Ohridski)

Kliment Ohridski sastavio je i novu azbuku - ćirilicu, koja je ubrzo zamenila glagoljicu kod Srba, Makedonskih Slovena i Bugara, a koristila se i u Bosni i primorskim krajevima jugoistočno od Splita.

Glagoljaši

Glagoljica je ostala u severnim primorskim krajevima i na ostrvima, a Hrvati su je vekovima čuvali kao svoje posebno pismo. Postojali su i sveštenici koji su koristili knjige pisane na glagoljici i na noj držali crkvene obrede. Oni su nazivani glagoljašima.

(Glagoljica)

Rad glagoljaša zabranjen je od strane rimske crkve koja je insistirala da postavljeni sveštenici znaju latinski jezik. Kasnije je u ovim krajevima preovladala latinica.

Pismo i književnost

Trajna i najznačajnija kulturna tekovina našeg ranog srednjeg veka je pismo. Sa njegovom pojavom stvorena je i osnova za razvoj kulture Južnih Slovena.

Najstarije knjige napisena su na starom slovenskom, odnosto staroslovenskom jeziku, čiji je osnov bio govor Makedonski Slovena.

(Staroslovenski)

I knjige koje su napisane na glagoljici i ćirilici bile su razumljive ostalim slovenskim narodima, pošto su razlike među njihovim jezicima bile male.

Otključaj Premium

Čitaj celu lekciju
Rešavaj 10x više zadataka
Osvoj 2x više bodova i energija ti se puni duplo brže

Za 1200 RSD postani Premium!

Postani Premium

Vremenom su pisci i učeni ljudi u staroslovenski jezik unosili neke osobenosti govora svog naroda, pa su tako nastale osnove za razvoj srpskog, bugarskog, ruskog i ostalih slovenskih jezika.

Najstariji tekst na slovenačkom jeziku, pisan latinicom, su Brižinski spomenici iz 1000. godine.

(Stranica iz Brižinskig spomenika)

Jedno od najznačajnijih dela na ćirilici je Miroslavljevo jevanđelje, namenjeno humskom knezu Mrislavu.

(Miroslavljevo jevanđelje)

Književna delatnost je najpre počela prevođenjem crkvenih spisa sa grčkog i latinskog, a zatim su se pojavila i originalna književna dela.

Umetnost

Najznačajniji umetnički spomenici iz ovog vremena su crkve.

Najveći broj crkava sagrađen je u primorskim krajevima, pa je tako grad Zadar imao crkvu Svetog Donata, Kotor crkvu Svetog Tripuna, a u Ohrid je krasila crkva Svete Sofije.

Zadar sv. Donat Mario Romulić i Dražen Stojčić

(Crkva Svetog Donata, 9. vek)

Crkva Svetog Petra podignuta je krajem IX i početkom X veka kod Novog Pazara.

Crkveni zidovi bili su ukrašeni fresko-slikama, ali zidno frestko-slikarstvo nije odolelo zubu vremena, tako da su mnoge crkve ostale golih zidova. U crkvi Svetog Mihaila kod Stona sačuvan je deo živopisa, kao i u crkvi Svete Sofije u Ohridu.

1024px-StSofiaOhrid

(Freske na zidu crkve Svete Sofije u Ohridu)

Crkvene knjige bile su ukrašene slikama - minijaturama.

<% if(tag === 'undefined') {%><% } else { %><% } %>

Premium status ti omogućava:

Dodatan sadržaj

Novosti

Najnoviji članci Pogledaj sve

Dodatni sadržaj

Shop