Početna Novosti i zabava Pogledaj sve Najnoviji članci Pogledaj sve Zaigrajte na Turniru Znanja „ZdravoKlopajmo” i pokažite koliko vrede zdrave navike! Turnir Znanja: Takmičenje koje podstiče učenje i druženje Interaktivni zadaci na Shtreber.com: Učenje kroz igru i izazove Interaktivne školske lekcije na edukativnoj internet platformi Shtreber.com Shtreber.com - onlajn kvizovi za đake kroz koje stiču školsko znanje Dodatni sadržaj Materijali za roditelje O nama Česta pitanja
Početna Shop kupuj za bodove Pređi na shop SH duks OSMEH više boja 180000 SH duks sa kapuljačom više boja 180000 Mi trotinet 3599900 SH rokovnik više boja 108000 SH kačket više boja 60000 SH ranac više boja 150000 SH majica OSMEH više boja 150000 Pređi na shop kupuj za bodove
Srpsko društvoKarlovački mitropoliti su sve do XIX veka bili najznačajniji predstavnici srpskog naroda u Habzburškoj monarhiji, zahvaljujući carskim privilegijama. Raspolagali su velikim novčaim sredstvima pa su otvarali škole, podizali nove crkve i manastire kao i ostale ustanove.Crkveno-narodni sabori su povremeno održavani, a veliki napredak bio je kada su u rad Sabora, osim sveštenstva i oficira 1749. uključeni i predstavnici građanstva. Na izbornom saboru u Temišvaru iz 1790. za novog mitropolita izabran je Stefan Stratimirović.(Mitropolit Stefan Stratimirović, 1757-1836)
Srpsko društvo u Ugarskoj bilo je raslojeno na plemstvo, sveštenstvo i građanstvo.Nešto niži sloj bili su srbi graničari, a na dnu lestvice nalazilo se zavisno seljaštvo.(Vojnik graničar)Zahvaljujući plemićkim titulama koje su Austrijski carevi dodeljivali istaknutim Srbima za zasluge u ratovima, srpsko plemstvo je u Habzburškoj monarhiji obnovljeno. Među plemićima nalazili su se Čarnojevići, potomci patrijarha Arsenija II, Raškovići - nekadašnji knezovi iz Starog Vlaha itd.
Kulturne i prosvetne prilikeSrbi oz viših slojeva u Ugarskoj, Slavoniji i Hrvatskoj podizali su veliki broj crkava i manastira, a najveći broj manastira podignut je na Fruškoj gori.(Manastiri Fruške gore)Srpske crkve građene su u stilu baroka, a najpoznatiji slikar, ikonograf i portretista srpskog baroka u XVIII veku bio je Teodor Kračun iz Sremskih Karlovaca.Velelepni hramovi podignuti su u Temišvaru, Novom Sadu, Budimu, Pančevu, Vukovaru...(Srpska saborna crkva u Temišvaru)
Srbima su privilegije značajno ukinute za vreme reformi državne uprave koje su sprovedene pod caricom Marijom Terezijom. (Marija Terezija, 1717-1780)Tada je karlovačkom mitropolitu ostavljena samo funkcija verskog poglavara Srba, a sve nadležnosti svetovnog i obrazovnog karaktera su mu oduzete. Novi oblik autonomije se do početka XX veka nazivao crkveno-školskom autonomijom.
Srpska gimnazija osnovana je u Sremskim Karlovcima 1791. godine. Tri godine kasnije osnovana je i srpska pravoslavna Bogoslovija. Podjednako važna bila je Srpska pravoslavna velika gimnazija u Novom Sadu, sagrađena 1810. godine u kojoj se školovala srpska elita. (Karlovačka gimnazija u 19. veku)Istorija koju je napisao monah Jovan Rajić bilo je značajno štivo za širenje narodne svesti i znanja o srpskoj prošlosti.(Rajićeva Istorija)Hristifor Žefarović je 1741. sastavio Stematografiju (grbovnik) koji je sadržao grbove srpskih zemalja. (Žefarovićeva Stematografija)
Najznačajnija figura srpskog prosvetiteljstva u XVIII veku bo je Dositej Obradović.Dositej je nekada bio monah fruškogorskog manastira Hopova. On se zalagao da narodni jezik Srba postane književni jezik, umesto crkveno-slovenskog. Njegovo poznato delo je "Pesna na Insurekciju Serbijanov", koja počinje stigovima "Vostani Serbie, davno si zaspala" i odnosi se na početak Prvog srpskog ustanka.(Dositej Obradović, 1742-1811)Dositej je na Karađorđev poziv došao u Srbiju 1807. godine, gde je postao prvi ministar prosvete ustaničke Srbije.
da čitaš celu lekciju
rešavaš 10x više zadataka
SH duks OSMEH više boja
180000
SH duks sa kapuljačom više boja
Mi trotinet
SH rokovnik više boja
SH kačket više boja
SH ranac više boja
SH majica OSMEH više boja
