Revolucije u Rusiji i ulazak SAD u rat - prekretnice Prvog svetskog rata

Februarska revolucija u Rusiji - rušenje Carstva

Krizu u kome se rusko društvo nalazilo dodatno je produbilo ratovanje. Glad, nemaština i oskudacija u vojsci doveli su do nekoliko radničkih protesta.

Narod-tokom-Februarske-revolucije-trazi-hleb-i-mir-670x424

Jedan od njih, održan u februaru 1917. godine, doveo je do oružane pobune protiv carske vlasti, koju su podržali i vojnici u tadašnjoj ruskoj prestonici - Petrogradu. Ubrzo su zauzeti sedište carske vlade i Duma, a ministari su pohapšeni.

Vladar Rusije, car Nikolaj II u vreme pobune se nalazio na frontu, gde je i potpisao papir kojim se odrekao vlasti. Ovim je rusko carstvo palo.

(Car Nikolaj II sa porodicom)

Na vlast je došla Privremena vlada u kojoj je najuticajniji bio socijalista Aleksandar Karenski.

Privremena vlada ubrzo je upala u nove probleme kao što je problem sa snabdevanjem hranom koji nija bila u mogućnosti da reši. Nemiri su nastavljeni, seljaci su tražili podelu veleposedničke zemlje, a gladni i iznureni vojnici su često dezertirali. Boljševici, za to vreme, traže da Rusija odmah istupi iz rata.

Otključaj Premium

Čitaj celu lekciju
Rešavaj 10x više zadataka
Osvoj 2x više bodova i energija ti se puni duplo brže

Za 855 RSD postani Premium!

Postani Premium

Oktobarska revolucija - pobeda boljševika

Vladimir Ilič Lenjin, vođa boljševika, koji je bio emigrant u Švajcarskoj, vraća se u Rusiju u aprilu 1917. godine i započinje pripreme za novu revoluciju.

lenjin

(Vladimir Ilič Lenjin, 1870-1924)

Pod parolom "mir, hleb, zemlja" zalagali su se za istupanje iz rata, obezbeđivanje hrane za sve stanovnike i podelu zemlje seljacima. Uz pomoć vojnika, radnika i seljaka koje su pridobili formirali su naoružane garde - Crvenu gardu.

Novi ustanak počeo je 7. novembra, odnosno 25. oktobra po starom kalendaru, odakle i nosi naziv Oktobarska revolucija.

(Jedinica Crvene garde)

Boljševici su uspeli da zauzmu sve bitne institucije u Petrogradu i da formiraju Sovjet narodnih komesara na čelu sa Lenjinom. Nekoliko dana kasnije, odneli su pobedu i u Moskvi, po značaju drugom gradu u Rusiji.

Konačnu pobedu Crvena armija odnela je 1920. godine.

Nakon osvajanja vlasti, boljševici su sklopili primirje sa Nemačkom, a konačni mir potpisan je u Brest-Litovsku 3. marta 1918. godine. Nemci su Rusiji nametnuli ogromne materijalne obaveze i oduzeli joj čak 25% teritorije.

1024px-Traktat_brzeski_1918

(Prve dve stranice Brest-Litovskog mira)

Ulazak SAD u rat 1917. godine

Ulazak Sjedinjenih Američkih Država bila je još jedna prekretnica u Prvom svetskom ratu i istoriji uopšte.

Izolacionalistička politika koja je u SAD ustanovljena još 1823. godine podrazumevala je nemešanje u poslove Evrope. Tako su SAD ostale neutralne i u toku Velikog rata koji im je doneo značajne dobitke budući da su evropske zemlje kupovale upravo ovde ogromne količine robe, naoružanja i vojne opreme. Sa druge strane, poraz Antante doveo je poslovanje u pitanje, kao i otplatu dugove koje su SAD imale ranije prema zemljama okupljenim u ovom savezu.

Okidač za ulazak SAD u rat bila je najava Nemačke da će potpiti sve brodove koje snabdevaju vojsku država Antante. Nakon što je 1915. godine potopljen putnički brod Luzitanija na kome je poginuo veliki broj američkih državljana, Amerika ulazi u rat protiv Nemačke 6. aprila 1917. godine.

(Luzitanija)

Nakon Velikog rata SAD su se nametnule kao velika svetska sila.

Poslednja ratna godina i njegovo okončanje

Stanje u Prvom svetskom ratu bitno se promenilo istupanjem Rusije i ulaskom SAD u rat. Nemačka je svoju poslednju ofanzivu imala početkom 1918. godine, i ta ofanziva doživela je neuspeh. Nedugo nakon toga, u leto iste godine, francusko-britansko-američke snage su prinudile nemačku vojsku na povlačenje.

Proboj Solunskog fronta, u jesen 1918. godine, zadao je konačni udar Centralnim silama.

Bugarska je kapitulirala prva, i to 29. septembra, za njom Turska - 30. oktobra, a onda i Austro-Ugarska - 3. novembra. Poslednja je, 11. novembra, kapitulirala Nemačka čime je rat bio okončan.

WWI-re

(Mapa sveta sa učesnicima Prvog svetskog rata. Saveznici su označeni zelenom bojom, Centralne sile žutom, neutralne zemlje sivom)

<% if(tag === 'undefined') {%><% } else { %><% } %>

Rang-lista

Rang-lista