Građanski rat u SAD

Uspon SAD

Sjedinjene Američke Države su nakon sticanja nezavisnosti neprestano jačale. Sposobne da vode samostalnu politiku SAD su 1823. formulisale politički stav kojim su najavile da se neće mešati u sukobe između evropskih sila, ali su naglasile da imaju prevlast na Američkom kontinentu.

Ova doktrina naziva se Monroova doktrina, po predsedniku Džejmsu Monrou.

(Džejms Monro, 1758-1831)

Nakon američko-meskičkog rata (1846-1848) SAD su bile bogatije za čak 1,3 miliona kvadratnih kilometar teritorije (Kalifornija, Nevada, Juta, Teksas...) i dobile su izlaz na dva okeana - Tihi i Atlantski.

SAD su svoju kolonizaciju Dalekog zapada na indijanskim teritojama sprovele izmeću 1840. i 1860. U ovoj invaziji oko 360.000 belih naseljenjika je preko Stenovitih planina došlo do prostranih teritorija u Oregonu i Kaliforniji, usput se sukobljavajući sa brojnim indijanskim plemenima.

170108055.9_xl

(Pripadnici jednog od indijanskih plemena)

Naseljavanje zapada SAD-a ovekovečeno je u tzv. vestern filmovima.

Otključaj Premium

Čitaj celu lekciju
Rešavaj 10x više zadataka
Osvoj 2x više bodova i energija ti se puni duplo brže

Za 855 RSD postani Premium!

Postani Premium

Ipak, i pored svečanih odredaba Ustava o jednakosti, položaj afričkih robova i domordaca Indijanaca bio je užasno težak.

Indijanci su bili prinuđeni da se odreknu svojih teritorija i da se nastane na male, jasno određene prostore - rezervate.

Robovima su uskraćivana sva ljudska i građanska prava, kako bi se izašlo u susret bogatim zemljoposednicima na jugu zemlje.

f89aak9nqrklebxhtke9

(Američki robovi)

Rat Severa i Juga

Sever je za vreme industrijalizacije tokom 1850-ih napredovao mnogo brže od juga, gde su gajeni pamuk i ostale poljoprivredne kulture.

Dok je na severu industrijska proizvodnja rasla, na jugu su Afro-Amerikanci kao robovi ostali osnovna radna snaga. Tako je došlo do krupnih podela unutar SAD.

Suprotstavljeni intersi Juga i Severa doveli su do građanskog rata koji je trajao od 1861. do 1865.

Rat je dodatno ubrzao izbor Abrahama Linkolna za šesnaestog predsednika SAD. Linkoln se zalagao za ukidanje ropstva, te je tako došlo do daljeg raslojavanja unutar savezne države.

(Abraham Linkoln, 1809-1856)

Od trideset četiri savezne države njih jedanaest na jugu se otcepilo i obrazovalo konfederaciju, koja je želela očuvanje ropstva.

(Vojnici konfederacije)

Ostale zemlje su bile u saveznoj uniji koja se zalagala da se ropstvo ukine.

Vojska konfederacije imala je mnogo više uspeha na početku rata. Južnjaci (Diksi), i severnjaci (Jenki) su se borili svim silama. Komandu nad vojskom Severa imao je general Ulis Grant, a južnjačke snage je predvodio general Robert Li.

Ulysses_S._Grant_1870-1880_1

(Ulis Grant, 1822-1885)

U poznatoj Bici kod Getisburga, koja se odigrala u julu 1863. snage Severa su odnele veliku pobedu. To je bila prekretnica u ratu pošto je južnjačka strana bila primorana da kapitulira.

Thure_de_Thulstrup_-_L._Prang_and_Co._-_Battle_of_Gettysburg_-_Restoration_by_Adam_Cuerden_(cropped)

(Bitka kod Getisburga)

Ponovo je došlo do ujedinjenja Juga i Severa.

Predsednik Linkoln ubijen je u prvoj godini svog drugog mandata.

Atentat je 1865. godine izvršio fanatički pristalica konfederacije u jednom pozorištu u Vašingtonu.

Linkoln i dan danas važi za jednog od najuspešnijih predsednika SAD svih vremena.

(Statua Abrahama Linkolna u memorijalnom centru podignutom u njegovu čast)

SAD su nakon građanskog rata postale jedinsvene i bolje oganizovane.

Ukinuto je ropstvo i usledile su velike privredne reforme.

Sve ovo zajedno, kao i značajan industrijski rast, doveo je do toga da SAD sa sto miliona stanovika u 1900. postanu najjača svetska privreda.

<% if(tag === 'undefined') {%><% } else { %><% } %>

Rang-lista

Rang-lista