Početna Novosti i zabava Pogledaj sve Najnoviji članci Pogledaj sve Zaigrajte na Turniru Znanja „ZdravoKlopajmo” i pokažite koliko vrede zdrave navike! Turnir Znanja: Takmičenje koje podstiče učenje i druženje Interaktivni zadaci na Shtreber.com: Učenje kroz igru i izazove Interaktivne školske lekcije na edukativnoj internet platformi Shtreber.com Shtreber.com - onlajn kvizovi za đake kroz koje stiču školsko znanje Dodatni sadržaj Materijali za roditelje O nama Česta pitanja
Početna Shop kupuj za bodove Pređi na shop SH duks OSMEH više boja 180000 SH duks sa kapuljačom više boja 180000 Mi trotinet 3599900 SH rokovnik više boja 108000 SH kačket više boja 60000 SH ranac više boja 150000 SH majica OSMEH više boja 150000 Pređi na shop kupuj za bodove
КАРПИ Веќе кажавме дека литосферата или Земјината кора е надворешна обвивка на Земјата, која е изградена од различни карпи.А од што се направени карпите? Карпите се направени од различни минерали. Карпите ги разликуваме по хемиски состав, физички својства, начин на настанување и по старост.По начин на настанување, карпите ги делиме на три групи :магматски,седиментнии метаморфони.
МАГМАТСКИ КАРПИ Магматските карпи се најстари. Магматските карпи ја формираат основата на структурата на континентот и тие се најотпорни на надворешни влијанија, како дожд, ветер и температура.Според начинот на кој се формирани овие карпи ги делиме на :длабочински и површински.
КАРПИ СО ДЛАБОЧИНА Длабочинските магматски карпи настануваат со притискање и ладење на магмата во внатрешниот дел на литосферата. Најпозната длабочинска, магматска карпа е гранитот.
ПОВРШИНСКИ КАРПИ Површинските магматски карпи настануваат со ладењето на лавата.Базалатот е една од површинските магматски карпи.
ПОД ВОДАТА На дното на водените површини на Земјата се таложи песок, чакал и скелети од мртви организми, а кога овој талог ќе се стврдне, се формираат седиментни карпи. Овие карпи не се отпорни на врнежи и влага.Во седиментни карпи спаѓаат :варовникот,јагленот,кредата и песочникот.
ПОД ПРИТИСОК Кога на магматските и седиментните карпи дејствува висока температура и притисок, тогаш доаѓа до создавање на метаморфните карпи.Кога на магматската карпа дејствува силен притисок, се формира метаморфна гнајсова карпа.
ФОСИЛИ Веќе кажавме дека во составот на седиментните карпи се наоѓаат скелети на мртви организми. Тие скаменети делови од растенија и животни ги нарекуваме фосили.Со проучување на фосилите, може да се дознае за флората и фауната во минатото и врз основа на тоа да се одреди староста на карпите.
РУДИ Рудите се карпи кои во својот состав содржат метали и неметали.Рудите се формираат со ладење и кристализација на магмата во внатрешноста на Земјата или лавата на површината на Земјата.Според составот, ги делиме на :Метални руди,Неметални руди иФосилни горива.
МЕТАЛНИ РУДИ Металните руди се наоѓаат во сите врсти на карпи. Тоа се руди од злато, сребро, железо, бакар, олово, цинк… Ги користиме за производство на машини, метални конструкции, алати.
НЕМЕТАЛНИ РУДИ Неметалните руди се наоѓаат во седиментни карпи, како што се гипс, кварц, песок, варовник и мермер.
ФОСИЛНИ ГОРИВА Фосилните горива се материи со органско потекло и во нив спаѓаат јагленот и нафтата.Јагленот се формира со јагленисување на растителната маса, под дејство на топлина во средина без кислород.Нафтата се формира во морето од органски материи создадени од изумрени организми.
da čitaš celu lekciju
rešavaš 10x više zadataka
SH duks OSMEH više boja
180000
SH duks sa kapuljačom više boja
Mi trotinet
SH rokovnik više boja
SH kačket više boja
SH ranac više boja
SH majica OSMEH više boja
