Pećka patrijaršija

Obnova srpske crkve

Srpska crkva pod osmanskom vlasti nije imala versku organizaciju. Svi pravoslavni hrišćani bili su podređeni Vaseljenskoj patrijaršiji u Carigradu.

Uz pomoć vezira Mehmed-paše Sokolovića, Pećka patrijaršija je obnovljena 1557. godina, a za prvog patrijarha postavljen je Makarije Sokolović. Tron patrijaršije bio je u Peći.

(Patrijarh srpski Makarije)

Ubrzo je počela obnova brojnih porušenih crkava i manastira, kao i podizanje novih. U manastirima je oživela prepisivačka, ikonopisačka i zlatarska delatnost, a osnovane su i nove štamparije.

Da bi bio postavljen za patrijarha, nakon izbora na saboru, svaki patrijarh je morao da dobije potvrdu (berat) od sultana.

Otključaj Premium

Čitaj celu lekciju
Rešavaj 10x više zadataka
Osvoj 2x više bodova i energija ti se puni duplo brže

Za 855 RSD postani Premium!

Postani Premium

Srpska crkva se proširila i van granica Osmanskog ccarstva. Crkva je dobila nadležnost nad teritorijom od Štipa, Velesa i Skoplja u Makedoniji na jugu, do Budima i Temšvara na Severu, kao i od Sofije u Bugarskoj na istoku, sve do reke Une na zapadu.

Pećka patrijaršija, odnosno srpska crkva, imala je preko četrdeset mitropoloija i eparhija, od kojih su najbogatije bile u Metohiji i na Kosovu.

(Prostorni opseg obnovljene Pećke patrijaršije)

Srpska patrijaršija - verski, kulturni i politički značaj

Obnova patrijaršije značila je i obnovu duhovnoj obnovi Srba koji su sada mogli redovno da ideu na verske službe, imaju krštenja i druge obrede. Ona je bila i glavna brana islamizaciji.

U središtu novoobnovljene crkve bili su manastir Mileševa, gde su čuvane mošti osnovača srpske crkve, sv. Save, kao i manastir Dečani, gde su se dolazili poklonici svih vera da se mole moštima Stefana Dečanskog. Ovo su postali kultovi, kojima se, krajem XVII veka, pridružio i manastir Ostrog, sa moštima sv. Vasilija Ostroškog.

mileseva

(Manastir Mileševa danas)

Crkva je takođe radila i na obnovi tradicije srednjovekovne srpske države, a posebno dinastije Nemanjića.

Kosovska bitka bila je simbol stradanja za veru i najava pada srpskih zemalja, pa je Kosovska legenda ušla u tradicije crkve.

vidovdan-kosovski-boj-498

(Srpski vojnici pred bitku na Kosovu)

Veliki ustanak Srba u Banatu (1594) koji je predvodio vladika Teodor, obeležile su zastave sa likom sv. Save koje su nosili ustanici.

Nakon ovog ustanka, usledile su pobune Srba u Peći i širom Metohije.

Da bi zaustavile pobunu, Osmanlije su donele mošti sv. Save u Beograd i spalili ih na Vračaru, 1594. godine, po naredbi Sinan-paše.

mosti

(Spaljivanje moštiju sv. Save)

Patrijarh Arsenije III Crnojević bo je na čelu srpske crkve za vreme Bečkog rata. Ovaj patrijarh bio je poznatiji kao Arsenije Čarnojević. On je nakon velikih bojeva i sloma austrijske ofanive protiv Osmanlija, poveo Veliku seobu Srba u Austriju, 1690, godine.

seoba

(Velika seoba Srba pod Arsenijem Čarnojevićem)

Pećka patrijaršija, koja je oslabljena ratovima i raseljavanjem, pripojena je 1776. Vaseljenskoj patrijarišiji u Carigradu. Ovim su pravoslavni Srbi ponovo izgubili duhovno i političko vođstvo.

<% if(tag === 'undefined') {%><% } else { %><% } %>

Rang-lista

Rang-lista